O ΨΕΥΤΟΔΕΣΠΟΤΗΣ

Τις δεκαετίες πριν από το 1970 οι κτηνοτρόφοι που ήταν περιφέρεια του χωριού. Έμεναν στους συνοικισμούς που ανοίκαν στην κοινότητα Λιμνών. Αυτοί λοιπόν οι άνθρωποι είχαν δυό σπίτια. Ενα στα μετόχια των Λιμνών (όπως τα λέγαμε τότε) και ένα στους Ποτάμους, που είναι πριν το οροπέδιο Λασιθίου. Η εξήγηση είναι γιατί στους ποτάμους τότε ο χειμώνας ήταν βαρύς και έπιανε χιόνι που κρατούσε μέρες. Ετσι κατέβαιναν τον Οκτώβρη στον κάμπο στα Μετόχια των Λιμνών, που οι θερμοκρασίες ήταν υψηλότερες και είχε και αρκετό χορτάρι για τα πρόβατά τους, και μετά το Πάσχα ανέβαιναν στι ποτάμους που είχε ακόμα χορτάρι για να ξεκαλοκαιρεύσουν. Στους ποτάμους τον χειμώνα έμεναν πολύ λίγοι άνθρωποι. Το καλοκαίρι όμως που ξαναγυρνούσαν τα κοπάδια γέμιζαν πάλι οι ποτάμοι από ανθρώπους. Την ονομασία ποτάμοι την πήραν γιατί αφενός υπήρχε ποταμός που περνούσε από το χωριό και αφ'ετέρου γιατί ήταν δυο γειτονιές . Οι μέσα ποτάμοι και οι έξω ποτάμοι. Αυτοί οι άνθρωποι είχαν περιουσία και στα δυό μέρη. Στις Λίμνες είχαν ελιές και στους ποτάμους είχαν κήπους καρυδιές μηλιές και διάφορα άλλα δένδρα που ευδοκιμούσαν σε ψηλά επίπεδα. Παράλληλα βέβαια με τα κοπάδια τους από πρόβατα που είχαν. Ενα καλοκαίρι λοιπόν στους έξω ποτάμους περίμεναν να έρθει ο Δεσπότης σε κάποιο εσπερινό που γιόρταζε κάποια εκκλησία. Του Δεσπότη όμως έτυχε μια κηδεία κάποιου γνωστού του και έτσι έστηλε κάποιον να ειδοποιήσει στους εξω ποτάμους οτι δεν θα πάει. Τότε δεν υπήρχαν αυτοκίνητα και οι άνθρωποι είχαν άλογα, μουλάρια και γαϊδούρια οι φτωχότεροι για τις μετακινήσεις τους . Στο δρόμο ο άνθρωπος που έστηλε ο Δεσπότης, συνάντησε τον Πεθερό του ξαδέρφου μου του Κοκολομιχάλη, τον Κουνενό με δυο άλλους. Στους ποτάμους πάτε; Τους ρωτά ο απεσταλμένος του Δεσπότη . Ναι του λέει ο Κουνενός.
Να πήτε στον Παπά ότι ο Δεσπότης δεν θα έρθει γιατί του έτυχε μια κηδεία. Καλά λέει ο Κουνενός. Ο άνθρωπος του Δεσπότη γύρισε πίσω στην Νεάπολη. Ο Κουνενός λέει τότε στους άλλους δυό . Μώρε σεις κάνουμε μια πλάκα στους χωριανούς ; Ήντα ρωτούνε οι άλλοι δυο. Πήγαινε μωρέ να φέρεις το μπεγίρι (αρσενικό άλογο) του μπάρμπα σου και πέρασε από την εκκλησία να πάρεις ένα ρασο του παπά και ένα καλυμμαύκι. Πάρε και ενα τσεμπέρι τσι Μάνα σου και φέρτα να τα βάλω. Λέει ο Κουνενός στον νεώτερο τσι παρέας. Πήγε ο φίλος και έφερε το άλογο και τα ρούχα του παπά και το τσεμπέρι. Στο δρόμο βρήκε και ενα πιτσιρίκι και του είπε: Πάνε στο χωριό να πείς ότι έρχετε ο Δεσπότης. Εβαλε ο Κουνενός τα ράσα και το καλυμμαύκι και από πάνω το τσεμπέρι για να φένεται από μακρυά οτι είναι Δεσπότης, καβάλησε και το άλογο και ξεκινήσανε για το χωριό. Ο πιτσιρικάς είχε πάει και ξεσύκωσε το χωριό ότι έρχετε ο Δεσπότης. Αρχίσανε και παίζανε την καμπάνα και μαζευτήκανε στην αρχή του χωριού να καλωσορήσουν τον Δεσπότη. Αντι όμως για τον Δεσπότη βρήκαν τον Κουνενό που κόντευε να πέσει από το άλογο από τα γέλια. Ο κόσμος που περίμενε έβαλε τα γέλια, αλλά ο παπάς το πήρε σοβαρά και έστρωσε στο κυνήγι με μια μαγκούρα τον Κουνενό. Σα δεν τρέπεσαι θεομπαίχτη να κοροϊδεύεις το Δεσπότη, θα σου σπάσω τη κεφαλή γάϊδαρε άμα σε πιάσω!! Και ο Κουνενός απου φύγει-φύγει με το άλογο. Από τότε  κωλύσανε του Κουνενού το παρατσούκλι , ο Δεσπότης . Και επειδή Κουνενοί ήταν πολλοί έπεκράτησε το Δεσπότης. Ποιο Κουνενό θέλεις ; Τον Δεσπότη έλεγαν. Και έτσι τον ήξεραν μέχρι που πέθανε, γέρος πιά. Όταν παντρεύτηκε ο ξάδερφός μου ο Κοκολομιχάλης στι Λίμνες, με ρωτούσαν ποιά πέρνει ο ξάδερφός σου;  Και τους απαντούσα. Του Δεσπότη τη κόρη. Και μια κι ο κανονικός Δεσπότης κόρη δεν μπορούσε να είχε, ήξεραν ποιο Δεσπότη έλεγα.